Η Κυπριακή Εταιρεία: φορολογικό «εργαλείο» ή φορολογικός «παράδεισος»;

Του κ. Τάσου Α. Κουκούνη

Στην Ελλάδα όταν ακούνε πολλοί για τις Κυπριακές εταιρείες αμέσως έρχεται στο μυαλό τους η φράση «φορολογικός παράδεισος». Η αντίληψη αυτή είναι λανθασμένη, μια και η Κύπρος, μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μέλος του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ), συμμορφώνεται και τηρεί τόσο το Κοινοτικό Κεκτημένο όσο και τις κατευθύνσεις που δίνει ο ΟΟΣΑ στον τομέα της φορολογίας εδώ και χρόνια.

Η Κυπριακή εταιρεία και η φορολογική μεταχείριση της παρουσιάζουν πάρα πολλά πλεονεκτήματα τα οποία την κάνουν να ξεχωρίζει από οποιαδήποτε χώρα στον κόσμο. Με πάνω από 40 Διεθνείς Συμβάσεις για την Αποφυγή Διπλής Φορολογίας (εν τοις εφεξής «οι Συμβάσεις») και με ένα εταιρικό φορολογικό συντελεστή του 12.5% επί των καθαρών κερδών της η Κυπριακή εταιρεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί από σχεδόν κάθε ξένο επιχειρηματία ή ιδιώτη, του οποίου η χώρα έχει συνάψει τέτοια Σύμβαση με την Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά και από επιχειρηματίες ή ιδιώτες χωρών ακόμα και όταν δεν υπάρχει τέτοια Σύμβαση, αφού διατάξεις στο Κυπριακό φορολογικό σύστημα προνοούν για φορολογική πίστωση τυχόν ξενού φόρου που μπορεί να προκύψει (το λεγόμενο “taxcredit”).

Παραθέτουμε πιο κάτω τα χαρακτηριστικά μιας τυπικής Κυπριακής ιδιωτικής εταιρείας περιορισμένης ευθύνης (στην Κύπρο 2 μορφές εταιρειών υπάρχουν, η ιδιωτική και η δημόσια, και οι δύο περιορισμένης ευθύνης των μετόχων).

Πρώτο, παρά τις εξελίξεις στη φορολογική «εναρμόνιση» των κρατών-μελών του ΟΟΣΑ, η Κυπριακή εταιρεία συνεχίζει να προσφέρει τη δυνατότητα ύπαρξης «διορισμένων-εγγεγραμμένων» μετόχων (οι γνωστοί “nomineeshareholders”), δηλαδή, τη μη αποκάλυψη των πραγματικών μετόχων της εταιρείας προς το κοινό. Ο δικαιούχος μέτοχος (ο γνωστός “beneficialowner”) παραμένει προστατευμένος με την υπογραφή εγγράφου κατεμπιστεύματος (το γνωστό “trustdeed”) με το οποίο διασφαλίζεται ότι οι μετοχές της κυπριακής εταιρείας ανήκουν στο δικαιούχο μέτοχο και όχι στο «διορισμένο-εγγεγραμμένο μέτοχο».

Δεύτερο, για να δύναται η Κυπριακή εταιρεία να χρησιμοποιεί τις Συμβάσεις και να φορολογείται με το συντελεστή του 12.5%, ο έλεγχος και η διοίκηση της πρέπει να γίνονται στην Κύπρο. Αυτό σημαίνει ότι εάν ένας Ελλαδίτης επιχειρηματίας επιθυμεί να ιδρύσει μια Κυπριακή εταιρεία η οποία θα έχει οικονομικές δραστηριότητες στην Ελλάδα, τότε θα πρέπει η Κυπριακή εταιρεία να διοικείται από την Κύπρο.

Αυτό επιτυγχάνεται με τους εξής, μεταξύ άλλων, τρόπους: (α) με το διορισμό στο Διοικητικό Συμβούλιο της Κυπριακής εταιρείας πλειοψηφίας Κυπρίων διευθυντών οι οποίοι οφείλουν να συνεδριάζουν και να λαμβάνουν τις αποφάσεις για τις δραστηριότητες της Κυπριακής εταιρείας ως επί τω πλείστω στην Κύπρο (νοείται φυσικά ότι ο δικαιούχος μέτοχος κατέχει ανά πάσα στιγμή το δικαίωμα να αλλάξει τους διευθυντές της εταιρείας), (β) με την ύπαρξη εγγεγραμμένου γραφείου-έδρας της Κυπριακής εταιρείας στην Κύπρο. Η ύπαρξη δικού της αριθμού τηλεφώνου, φαξ ή/και ηλεκτρονικής διεύθυνσης ενισχύουν την έννοια του ελέγχου και της διοίκησης της εταιρείας από την Κύπρο, ιδιαίτερα για εταιρείες που έχουν καθημερινές δραστηριότητες.

Τρίτο, αν και οι δραστηριότητες διεξάγονται στο εξωτερικό αυτό δεν σημαίνει ότι η Κυπριακή εταιρεία χάνει το δικαίωμα να φορολογηθούν τα καθαρά κέρδη της με το 10% της κυπριακής φορολογικής νομοθεσίας αντί του ψηλού φορολογικού συντελεστή της ελληνικής φορολογικής νομοθεσίας. Φτάνει να τηρείται, μεταξύ άλλων, ο έλεγχος και η διοίκηση της εταιρείας στην Κύπρο.

Τέταρτο, η Κυπριακή εταιρεία αποκτά με την εγγραφή της φορολογικό μητρώο στην Κύπρο. Αυτό το φορολογικό μητρώο το χρησιμοποιεί οπουδήποτε εντός και εκτός Κύπρου, ενώ μπορεί επίσης, ανάλογα με τις δραστηριότητες της, να εγγραφεί και στο Φ.Π.Α. και στο Κυπριακό Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων.  

Πέμπτο, η απόδοση από την Κυπριακή εταιρεία στους δικαιούχους μετόχους της μερίσματος δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε παρακράτηση φόρου στην Κύπρο, εφόσον οι δικαιούχοι μέτοχοι δεν είναι μόνιμοι κάτοικοι Κύπρου.  

Έκτο, η αγοραπωλησία από την Κυπριακή εταιρεία οιονδήποτε μετοχών ή δικαιωμάτων μετοχών άλλων εταιρειών, ιδιωτικών ή δημόσιων, οπουδήποτε στον κόσμο απαλλάσσεται από την καταβολή οποιουδήποτε φόρου στην Κύπρο.

Έβδομο, η πώληση από Κυπριακή εταιρεία ακίνητης ιδιοκτησίας που βρίσκεται εκτός Κύπρου δεν υπόκειται σε φόρο κεφαλαιουχικών κερδών στην Κύπρο.  

Όγδοο, Κυπριακή εταιρεία η οποία λαμβάνει μέρισμα από εταιρεία του εξωτερικού (νοουμένου ότι η Κυπριακή κατέχει στην εταιρεία του εξωτερικού πέραν του 1% του μετοχικού κεφαλαίου της) δύναται να μην πληρώσει οιονδήποτε φόρο στην Κύπρο.

Έννατο, όπως μπορεί να γίνει αντιληπτό, οι χρεώσεις και οι τιμολογήσεις για την παροχή προϊόντων και υπηρεσιών της Κυπριακής εταιρείας γίνονται στην Κύπρο και αποστέλλονται στους πελάτες της Κυπριακής εταιρείας όπου και εάν αυτοί βρίσκονται.

Οι πελάτες αυτοί, ως οι πελάτες κάθε νομικού προσώπου, υποχρεούνται να πληρώσουν την Κυπριακή εταιρεία. Για το σκοπό αυτό η Κυπριακή εταιρεία δύναται να έχει τραπεζικό λογαριασμό στην Κύπρο αλλά και οπουδήποτε στον κόσμο προς εξυπηρέτηση των δραστηριοτήτων της.

Δέκατο, όπως κάθε νομικό πρόσωπο, έτσι και η Κυπριακή εταιρεία οφείλει να υποβάλλει εξελεγμένους λογαριασμούς στο Τμήμα Εσωτερικών Προσόδων της Κυπριακής Δημοκρατίας για να καταβάλλει το 12.5% των καθαρών κερδών της ως εταιρικό φόρο προς την Κυπριακή Δημοκρατία. Η ετοιμασία των εξελεγμένων λογαριασμών γίνεται από εγκεκριμένους λογιστές στην Κύπρο.

Τέλος, η Κυπριακή εταιρεία, ούσα νομικό πρόσωπο χώρας κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τυγχάνει απαλλαγής του ετήσιου φόρου που επιβάλλεται από τη Ελληνική Δημοκρατία πάνω στην αντικειμενική αξία ακίνητης ιδιοκτησίας που βρίσκεται στην Ελλάδα. Αντίθετα, εταιρείες από κατ’ εξοχήν φορολογικούς παραδείσους δεν μπορούν να αποφύγουν την επιβολή του εν λόγω ετήσιου φόρου.

Το κόστος ίδρυσης και διατήρησης μιας Κυπριακής εταιρείας δεν αποτελεί εμπόδιο στην επιχειρηματική δραστηριότητα της εταιρείας. Εξάλλου, η Κυπριακή εταιρεία μπορεί να προσθέσει το κόστος αυτό στις διάφορες δαπάνες της εταιρείας, οι οποίες αφαιρούνται από τα εισοδήματα της εταιρείας προτού φορολογηθούν τα κέρδη της.

Με προσεκτικές κινήσεις και με ορθές συμβουλές οποιοσδήποτε ξένος επιχειρηματίας ή ιδιώτης δύναται να ανακαλύψει το πόσο σημαντικό «φορολογικό εργαλείο» είναι η Κυπριακή εταιρεία και το πόσο μακριά από την πραγματικότητα βρίσκεται ο χαρακτηρισμός της Κύπρου ως «φορολογικού παραδείσου».

Ο κ. Τάσος Κουκούνης είναι δικηγόρος και διευθύνων συνέταιρος στη Δικηγορική Εταιρεία Ανδρέας Κουκούνης & Σία ΔΕΠΕ (www.coucounis.com)

DOWNLOAD AS PDF